Spring naar content
Terug

Blog: Dhr. weigert zorg

30 januari 2025

Niet lang geleden interviewde de Volkskrant de auteur van het boek ‘Dhr. weigert zorg’. Een verhaal over haar vader met dementie, het verpleeghuis, haar beleving en tegelijkertijd een ode aan de werkers in de zorg. Een inkijkje in het leven dat aansluit bij het motto van Agora: Léven tot het einde. Ik las in dit boekje hoe dat leven tot het einde er uit kan zien voor verpleging en verzorging, arts en familie. Twee dingen blijven mij bij: de verschillende perspectieven bij een ouder die dementie heeft en de levensthema’s.

Vele brillen

De opzet van het boekje is kraakhelder. Heel korte hoofdstukjes, die een soort dagboek vormen. Daarin opgenomen de verslagen van de zorgprofessionals: verpleegkundigen, specialist ouderengeneeskunde, arts. Onder die heel feitelijke verslagen lees je de beleving van de kinderen, de herinneringen die dat oproept en reflecties bij het leven zelf.

Er komen steeds andere namen bovenaan de dagverslagen te staan. Steeds zijn er weer andere medewerkers in de zorg die een verslag maken. Rode draad zijn de ervaringen met Dhr. die zorg weigert. Hij is gediagnosticeerd met Alzheimer, maar dat is niet nadrukkelijk door familie aan hem verteld. Zijn gedrag in het verpleeghuis is herkenbaar, aandoenlijk, onberekenbaar, schofferend, kleinmenselijk, soms wisselend van het ene op het andere moment. Zorgmedewerkers moeten hier maar mee zien om te gaan. Verbale agressie, fysieke agressie, dan weer meegaand en welwillend. Onvoorspelbaar en naarmate de ziekte vordert wordt dat ongemakkelijker. De zorgmedewerkers kijken ook verschillend, vanuit eigen professie. De blik van verpleegkundigen is anders dan die van de arts. In alles straalt het wel professionaliteit en compassie uit.

Ik moest denken aan mijn eigen tijd in het Haaglanden Medisch Centrum. Eenzelfde professionaliteit en compassie in het ziekenhuis als in het verpleeghuis. Zoeken naar mogelijkheden om met soms onmogelijk gedrag om te gaan en dan steeds professioneel blijven. Het begrip voor de medewerkers straalt uit het boekje, zoals je dat na overlijden vaak leest in rouwannonces in een dankwoord aan verplegend en verzorgend personeel.
Het deed mij ook denken aan het LeerDoeDeel-traject in Waardigheid en Trots voor de Toekomst. Vilans en Agora vonden elkaar in het bevorderen van palliatieve zorg, zingeving en proactieve zorgplanning. Ik heb de liefdevolle omgang gezien in verpleeghuizen, woonzorgcentra en kunnen proeven bij hen die dit werk in de wijk doen. Geweldig waardevol werk om mensen, in soms mensonterende toestanden, toch bij te staan. En er een – kort – verslag van te maken. Voor de collega die opvolgt, voor familie die wil weten hoe een dag is geweest, om de beste, meest passende zorg en ondersteuning te kunnen bieden.

Zingeving

Vanuit mijn werkervaring als pastoraal werker, geestelijk verzorger, houd ik altijd een oog voor zingeving. Komt dat nadrukkelijk aan de orde in dit boek? Niet rechtstreeks, mocht je dat verwachten. Er komt geen geestelijk verzorger in voor. Maar alle belangrijke thema’s in het leven komen langs. Angst, omgaan met pijn, angst voor de dood, het spanningsveld van vasthouden en loslaten tot de meest basale emotie: liefde. Het leven in het verpleeghuis is ongemakkelijk, het gedrag onvoorspelbaar. En toch: ‘De afgelopen zeven jaar had ik niet willen missen.’ Er wordt teruggekeken naar wat de moeite waard was in het leven, waar het ontspoorde, waar sprake was van genegenheid in het gezin en de pijn die mensen elkaar kunnen aandoen. Waar je misschien zou denken dat het leven met Alzheimer zinloosheid ademt, blijkt het tegendeel waar. Niet dat het dat makkelijker maakt. Maar er is grote betrokkenheid, die ook groeit. En uiteindelijk is er die sterkste waarde die we als mens kennen op de bodem van het bestaan: liefde. In alle weerbarstigheid blijft dat het leven de moeite waard maken. En blijkt dat de drijfveer om vol te houden en ongemak en lijden te kunnen verdragen.

Mooi hoe familie en verzorgenden elkaar daarin vinden: in het kunnen dragen en verdragen van ongemak en lijden en een soort van blij-moedig volhouden.

Guido Schürmann, beleidsadviseur Agora

Bronnen

Beleidsadviseur Zingeving en Sociaal Domein / Projectleider GV Thuis
Guido Schürmann
gschurmann@agora.nl / 06 30 11 81 62

Delen:

Blijf op de hoogte

  • Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Actuele nieuwsberichten

Blog: Dhr. weigert zorg
Het boek ‘Dhr. weigert zorg’ van Anne-Gine Goemans, en een interview met haar in De Volkskrant, inspireerde Guido Schürmann tot een persoonlijk blog over omgaan met Alzheimer en dat wat het leven, in alle weerbarstigheid, de moeite waard blijft maken: de liefde.
POH-ers in enquête: bescheiden rol bij palliatieve ondersteuning en zorg
POH-ers hebben of pakken een bescheiden rol als het gaat om palliatieve ondersteuning en zorg van patiënten en hun naasten. Dat was één van de uitkomsten van de korte enquête die Agora, PaTz en VPTZ hielden op het POH-congres in Houten, 22 nov, jl. De grootste rol ligt bij het wijzen van naasten op de mogelijkheden voor mantelzorgondersteuning (ruim 55%) en bij het voeren van proactieve zorgplanningsgesprekken met patiënten (bijna 45%). Lees meer over de uitslag van deze enquête.
Impressieverslag masterclass De sociaal-maatschappelijke positie van geestelijke verzorging en zingeving
Hoe zit het met de rol van geestelijke verzorging binnen de maatschappij als geheel, in plaats van voor individuele groepen? En hoe geef je die rol met elkaar vorm? In de laatste masterclass over zingeving van dit najaar stond de sociaal-maatschappelijke positie van geestelijke verzorging en zingeving centraal. Lees het impressieverslag van deze boeiende masterclass.