Zingeving: wie ben ik om daar met mijn patiënt over te praten?!

22 februari 2024

Als beginnend arts vond ik het lastig om over zingeving te praten in de spreekkamer. ‘Wie ben ik om daar met deze persoon over te praten?’ Het voelde niet gepast. ‘Ik ben net begonnen, weet weinig van de verschillende religies en heb meestal minder levenservaring dan de persoon aan de andere kant van de tafel’.

Achteraf moet ik daar erg om lachen. Ik maakte zingeving in m’n hoofd veel te zwaar en veel te zweverig. Terwijl ik nú de dimensie zingeving zie als de meest basale, de meest grondende dimensie. ‘Wat geeft jouw leven betekenis’, is veel aardser dan abstracte getallen bij bloed- of longfunctiemetingen.
Natuurlijk zijn metingen belangrijk, maar uiteindelijk dienen metingen, onderzoeken en behandelingen het grotere doel, namelijk: ‘Wat is voor deze persoon belangrijk?’.
Ik vind nu ook dat ik mezelf toen tekort deed, want ik was van begin af aan geïnteresseerd in achtergronden en beweegredenen van mensen. En ik denk dat veel collega-artsen zichzelf onderschatten: zingeving komt in menig spreekkamer vaak al aan bod, maar wordt vaak niet als zodanig herkend of benoemd.

Karin Pool:
‘Ik zie de dimensie zingeving als de meest basale, grondende dimensie’

Toen ik de kaderopleiding palliatieve zorg ging doen, gebeurde er iets magisch: ik kreeg inzichten, handvatten en voorbeeldzinnen betreffende de dimensie zingeving. Nu durfde ik het aan! Ook leerde ik nog meer holistisch te kijken: Symptomen zijn nooit één dimensionaal. Pijn wordt niet alleen bepaald door het lichamelijke letsel, maar ook door de psychosociale situatie én de dimensie zingeving. Is er spijt? Wat betekent deze ziekte voor deze persoon? Is er berusting, of moeten er nog dingen afgerond worden? Is er hoop of juist wanhoop? Hier is niets zweverigs aan: het is simpelweg hoe prikkelverwerking gaat. Die wordt beïnvloed door verschillende factoren in de vier dimensies.

Zingeving komt in menig spreekkamer vaak al aan bod, maar wordt vaak niet als zodanig herkend of benoemd

Ik kan me nu niet meer voorstellen dat ik níet vanuit alle dimensies naar een patiënt kijk. Het heeft me persoonlijk en in mijn werk verrijkt en ik denk dat veel patiënten zich echt gezien en gehoord voelen.

Ik hoop van harte dat we met het symposium ‘Zingeving in de spreekkamer | Diversiteit in verbinding’ de dimensie zingeving wat toegankelijker en makkelijker maken. En meer nog: dat we iets van de magie kunnen overbrengen die ik zelf heb mogen ervaren.

Karin Pool

Karin Pool is longarts in het Rode Kruisziekenhuis in Beverwijk, kaderarts palliatieve zorg en lid van het palliatieve team in haar ziekenhuis. Ze is betrokken bij richtlijnontwikkeling van o.a. Palliatieve Zorg bij COPD en Zingeving en Spiritualiteit. Verder is ze medeoprichter en voorzitter van de stichting Roze in Wit, voor meer zichtbaarheid en veiligheid van LHBTIQ+ in de zorg.
Karin verzorgt 16 april de opening van het symposium ‘Zingeving in de spreekkamer | Diversiteit in verbinding’ met een plenaire lezing vanuit de vraag: ‘Waarom zijn we hier?’ Samen met Flori Sintenie verzorgt ze ook de deelsessie ‘Zingeving in alle kleuren van de regenboog’.
Accreditatie voor dit symposium is aangevraagd bij KNMG-GAIA (ABAN), V&VN, V&VN Verpleegkundig Specialisten, SKGV en NVvPO.

Meld je aan

Meld je nu aan voor het symposium Zingeving in de spreekkamer | Diversiteit in verbinding’.
LET OP: De 𝘦𝘢𝘳𝘭𝘺 𝘣𝘪𝘳𝘥 𝘬𝘰𝘳𝘵𝘪𝘯g is verlengd tot maandag 26 februari 2024, 12.00 uur.
Klik hier voor informatie over het programma, alle sprekers en aanmelden.